·
Dezemvolvementu
Software?
Defenisaun
Software mak hanesan profesi ba materna ida ne’ebe dezemvolve oi-oin ba
software nian, bele halo manazementu organizasaun moderno ba software ho nia
kualidade ne’ebe diak. No mos prinsipio engeneering nia rezultadu ba software
ne’ebe hetan servisu efisensia no efektivo liu.
Defenisaun
software hanesan halo dadus ida husi elektronik ne’ebe rai no hadia iha
komputador husi dadus ne’ebe ikus mai no hetan husi komputador sai hanesan
programa ou intruksaun ida ne’ebe haruka no hala’o defenisaun seluk husi
software ne’ebe hadia no kontrola hardware.
ü Objetivo
engeneering software nian;
Liu
husi ita nia pribadi hetan no fo sai nia objetivu iha engeneering software ida
ne’e mak hanesan;
·
Rezultadu software nian ne’ebe a’as iha
tempu modernizasaun nian.
·
Rezultadu software ne’ebe hetan servisu
no fahe modelu platform.
·
Rezultadu software nian ne’ebe hadia ho
folin ne’ebe tun.
ü Kriteria engeneering software;
Ø Hetan
no hadia maintainability
Ø Tuir
modernu ne’ebe hetan husi teknologia (dependebility)
ü Engeneering
software mak hanesan requerementu ne’ebe relasaun ho espesifikasaun nesesidade
no dokumentus software:
1. Software
halo nia dezenho ida ne’ebe processu foti husi arsitektura, komponente, no
interface iha karakteristik seluk husi software.
2. Software
Construiction halo relasaun ho detail moderno ba software, hanesan mos
algoritma, kodigo, no mos la iha problema.
3. Software
testing liu husi hahalok software nian.
4. Software
maintenance ne’ebe diak hodi hadia sewainhira software halo operasaun
5. Software
konfigurasaun manazementu relasaun no buka mudansa konfigurasaun software atu
tuir necesidade ne’ebe espesifiku liu.
6. Engeneering
software managementu ne’ebe mak hala’o no sukat RPL hanesan halo proyek iha
software.
Tempu dezemvolvementu software:
1. Tempu
pioneer:
Forma
software primeiro mak hanesan liga kabel entre komputador ida ba komputador
seluk. Modelu atu asessu komputador mak hanesan halo puched card ou karta kona
ba komputador iha tempu ne’ebe sei halo direitamente ho programa iha
elektronika ho objetivo. Komputador hala’o direitamente ho rezultadu hotu
ne’ebe servisu iha komputador hanesan print out. Processu ne’ebe iha komputador
forma instruksaun tuir processu ne’ebe mak iha.
2. Tempu
estabilidade:
Iha
Tempu estabilidade komputador halo rezultadu barak husi peskiza no mos akademi.
Ne’ebe la iha rezultadu husi industria ou kompanha. Iha era ne’e, software hahu
muda sai produktivo ida.
3. Tempu
mikro:
Iha PC ho rede
komputador la’o no aumenta luan iha era ne’e, software mos iha moderno ba
necesidade programa.
4. Tempu
modern
Agora ne’e engeneering
software komesa hetan iha ne’ebe-ne’ebe deit.
Tabela
evaluasau software nian iha (tinan 1960 to’o agora):
|
Tempu
Pioneer
(1950-1960)
|
Tempu
Estabilidade
(1960-1970
|
Tempu
(1970-1980)
|
Tempu
modern
(1980-to’o agora)
|
|
Processu Batch
|
Multi user
|
Sistema user
|
Sistema Desktop
|
|
Distribuisaun
|
Real time
|
|
Teknologia Objetivo
|
|
Halo privadu
|
Database
|
Software baratu
|
Sistema Bakar
|
|
|
Halo software
|
|
Processu Paralela
|
|
Rede Komputador
|
·
Temi
tok ba siklus dezemvolve software?
Sasan
energeneering software hanesan: prosesu apoiu neebe no metode. Bainhira
sasan-sasan nebe koneksaun ho ida seluk no fo informasaun seluk. Sistema fo
apoiu modernasasi software nian no ajuda halo komputaador.
Servisu
nebe relasaun no engeneering software no hetan kategoria 3 fase generiku mak
hanesan:
1. Tuir
defenisiu hakarak ba saida. Ba fase nee identifikasaun informasaun saida nebe
sei prosesu, funsaun saida no modern neebe hanoin. Hahalok sistema saida neebe
hetan fiar an. Interface saida mak sei mesak dezenu saida neebe iha,no criteria
saida mak validasaun presiza ba termina sistema neebe susesu. Dokumentus hosi
sistema no software neebe identifika ona. Maibe metode neebe fase defensora sei
funsaun paradigma konforme engeneering software (no kombinasaun paradikma)
neebe terapkan.servisu tolu utama sei akontese iha forma sira: sistema no
tekniku informasaun halo proyek software, no analissa nescesidaade.
2. Tuir
modernasasi hakarak atu oinsa, durante modernasasi software defenisaun oinsa
dadus tenke estrutura oinsa funsaun implementasaun iha arsitektur software ho
oinsa procedural detail atu halo ou relatoriu, oinsa interface neebe sei vistu,
dezenu oinsa sei translate iha lingua program (no lingua nonprocedural), no no
oinsa investigaa sei halao. Metode neebe fo sai iha tuir modernu no sei fariasi, maibe
iha servisu tolu (3) tekniku seluk sei akontese: dezenu software generasi kode,
no investiga software.
3. Tuir
apoiu hakarak aumenta neebe relasaun ho kurizi problema.
Tuir
siklus modern software no sistema informasaun. Operasaun sistema neebe mudansa
ona sei mosu problema-problema neebe la hetan atende iha tuir sistema presiza
mudansa fali sistema atu hasoru ou atende no prosesu nee fila ba prosesu seluk.
Siklus nee termina no siklus mons. Siklus modis hetan sistema defenisaun
hanesan aktualidaade neebe fo hosi profesionl no uza iha sistema informasaun
software atu implementasaun sistema informasaun.
Sistema
moris modernalizasaun sitema informasaun nee fase iha partee neen mak hanesan:
a. Hanoin
ou halo sistema
b. Analisa
sisteema
c. Hanoin
ou halo sistema publiku ou konseptuar
d. Evaluasaaun
no hare sisstema detail
e. Modern
software no implementasaun ssistema
Parte halo sistemaa:
1. Iha
parte halo sistema:
Ø Forma
strutura servisu estagiss neebe luan ho hare informasaun sistema foun neebe los
sei hasoru nescesidade-nescesidaade software neeebe uza.
Ø Proyek
sistema evaluasaun no fahe hosi prioritas nian. Proyek no prioritasaun aas sei
hili no mudansa.
2. Durantee
fase ou parte hanoin atu halo sistema nebe mudansa:
Ø Feasibility
factos neebe relasaun dalaruma nia rezultadu hosi software neebe mak hanesan:
( estrateegi factos) neebe relasaun
ho apoiu sistema informasaun husi proyeek neebe kontaktu.
Parte/fase analiza sistema
software:
Halo
prosesu valor, identifikasaun no evaluasaun komponente relasaaun fila fali.
Neebe relasaun iha modernasaun sistema. Defenisaun problema, objetivu
nescesidade prioritas horariu ba solusaun neebe potensial.
Parte/fase halo sistema
public/konseptual:
·
Molok atu analiza husi siklus software
iha ona mos mundansa
·
Defenisaun husi necesidade-necesidade
ne’ebe ho funsional
·
Analiza hodi halo inplimentasaun
·
Oinsa atu forma ou kria sistema software
nian
Parte/fase evaluasaun hodi hare
sistema software:
Fase ikus halo sistema publiku no
desizaun investigasaun, husi ida ne’e iha parte evaluasaun no hare husi sistema
ne’e nia valor ne’ebe mak kualidade ho sistema software no vantagen husi
relatorio projetu sistema valorizasaun.
Parte/fase halo sistema
detail/funsional:
Parte/fase
halo sistema ne’ebe detail espesifikasaun atu halo konseptual. Iha parte ne’e
komponente hotu-hotu hala’o hela detail ne’ebe mak los.
·
Modelu-modelu
processu mak hanesan tuir mai ne’e?
a.
Modelu
Sekuensial Linier ou Waterfall Development Modelu;
Modelu hanesan
modelu Sekuensial liner modelu ne’ebe mak iha ona mudansa mak hanesan paradigma
modelu ne’ebe iha ona mudansa ou engeneering software ne’ebe mak tuan ona, no
barak liu mak uza ona. Agora ne’e mos iha ona modelu atu halo besik malu ho
mudansa foun ne’ebe mak iha ona engeneering software. Ne’ebe mak ho sistematika
no sekuensial ne’ebe mak hahu ona ou komesa la’o ona ba oin husi sistema
hotu-hotu ne’ebe mak iha ona atu analiza, no desain, kode.
Tuir modernu modelu waterfall development modelu nian
·
Engeneeringno modelu sistema
informasaun;
passu primeiro hahu no harà ona
sistema elementus no parte-parte ne’ebe sai hanesan sasan software, no
konsentrasaun relasaun husi hardware, user, no database.
·
Analiza necesidade software;
Iha processu ne’e, hala’o ho sistema
necesidade ne’ebe mak hamutuk ona mak hanesan Domain informasaun, ho funsaun
ne’ebe mak presiza atu servisu ou formasaun entre interface.
·
Desain;
Iha processu Desain, ne’ebe hala’o ho necesidade ida atu halo engeneering software
ne’ebe mak antes ne’e iha ona hanoin atu halo processu kodigo(koding). Processu
ne’e focus ba estrutura dadus, arsitektura software, reprezentasaun interface,
no algoritma prosedur detail.
·
Coding;
Coding mak
hanesan halo dasain ou forma atu no hetan komprendesaun husi elektronika, no
hodi halo programa ida.
·
Koko/Test;
Molok processu
coding hotu, kontinua ho processu test/koko ba programa software nian, koko
logika interface funsional atu hare selik, dala ruma akontese problema no ida
ne’e mak hare ninia rezultadu husi modernu nian.
Vantagen husi modelu waterfall
development;
1.
Processu mudansa nian sei nafatin no halo aplikasaun
ne’ebe mak fasil no processu ne’ebe la’o ho diak.
2.
Produsaun ne’ebe mak uza hodi halo software ou
programa ne’ebe mak diak ona ho necesidade ikus.
3.
Software halo sistema organizasaun nian.
Desvangtagen;
1.
Projetu ne’e araska los atu tuir alur sekuensial sai
hanesan mudansa ne’ebe hetan akontesementu hodi fo rezultadu ne’ebe mak hanesan
ona, no tenke troka fali interaksaun problema foun.
2.
Akontesementu ba iha projetu nian sai hanesan parte
ne’ebe mak la fleksibel, tamba komitmentu tenke hala’o iha parte primeiro
processu nian.
3.
Defisil atu hasoru mudansa necesidade nian ne’ebe
hanoin husi customer.
4.
Customer tenke pasensia atu hein produsaun ne’e
hotu, tamba servisu husi parte ba parte no processu nian sei kontinua ba parte
ida-idak molok servisu ne’e husu lolos.
b. Modelu Prototype;
Modelu prototype mak hanesan
paradigma foun iha metodu modernu software nian, iha ne’eba metodu ne’e la
hanesan evaluasaun iha software, tamba revolusaun metodu ba software ne’ebe mak
kleur mak hanesan sistema sekuensial ne’ebe bai-bain hatene no naran SDLC ou
waterfall developmentu modern nian.
Iha modelu prototype, prototype
husi software ne’ebe nia rezultadu halo presentasi ba customer, no customer
seluk fo tempu atu fo hanoin bain hira software ne’ebe nia rezultadu ne’ebe los
mak hanesan ho necesidade customer nia hakarak ou hanoin.
Mudansa no aprezentasaun prototype
ne’ebe mak hetan no hala’o bebeik to’o tempu ne’ebe formahusi software.
Tekniku-tekniku prototype:
Halo Modelu
Halo Dialogu
Simulasaun
Iha passu hat(4) ne’ebe sai
hanesan karakteristÃku iha processu modern nian ba metodu prototype, mak
hanesan tuir mai ne’e;
1. Hili nia
funsaun
2. Sistema
informasaun
3. Evaluasaun
4. Halo
kontinua
Metodu ne’e mos iha dezenho ne’ebe
mak kompetu husi sistema software nian, ne’ebe mai husi modelu surat tahan,
modelu servisu no programa. Ho identifika necesidade user, analiza sistema no
hala’o estuda/estudi ba iha estudi ne’ebe hasoru necesidade user nian, tuir
modernu interface tekniku prosedurasaun ho teknologia ne’ebe mak iha benefisio.
Tuir mai sei iha mos parte
processu modernizasaun iha modelu prototype nia laran mak hanesan tuir mai
ne’e;
·
Ho
necesidade ne’ebe mak tau hamutuk
Customer no
mudansa ne’ebe mak hamutuk hho defenisaun forma software hotu-hotu, atu
identifikasaun ho necesidade hotu, no risko bo’ot husi sistema ne’ebe mak la’o
hela.
·
Harà prototyping
HarÃ
prototyping no focus atu simu gajian husi customer (ezemplu hanesan halo input
no format ouput.
·
Evaluasaun prototyping
Evaluasaun
ne’e hala’o ho customer, saida mak prototyping ne’ebe mak harà ona. Karik hanesan ona, entaun
pasu ba oin ne’e sei foti. Karik la iha prototyping direvisaun atu hala’o passu
ba oin.
·
Coding sistema
Iha parte ne’e prototyping ne’ebe
mak hakarak ona atu tradusaun ba liangua programa ne’ebe mak hanesan.
·
Sistema teste
Molok sistema sai ona software
ne’ebe pro ntu atu uza, no tuir mai sei hala’o processu teste ne’e ho White
Box, Black Box, Basis Path, teste arsitektura no selu-seluk tan.
·
Sistema evaluasaun
Customer evaluasaun sekarik software
ne’e iha ona rezultadu ne’ebe mak diak. Karik iha processu ne’ebe mak hala’o
hela ba passu ne’ebe mak la’o ba oin. Software ne’ebe mak teste ho simu
customer ne’ebe mak la’o hela. Modelu prototyping ne’e hanesan kondisaun ne’ebe
mak resiko/sorte a’as, iha ne’ebe problema-problema ne’ebe mak la iha estrutura
ne’ebe mak diak.
Vantagen
husi Model Prototype :
Customer
ne’ebe aktivo hodi partisipa iha sistema modernizasaunnian, sewainhira
rezultadu produksaun ou halo modern fasil atu aumenta hanoin ho necesidade
customer.
Determina
ho necesidade ne’ebe mak fasil liu.
Habadak
tempu modernizasaun nian, produksaun ou halo software.
Iha
komunikasaun ne’ebe mak diak entre mudansa no customer.
Desvantagen:
Processu
analiza no halo sistema ne’ebe mak badak deit.
Bai-bain menus fleksibel nia laran no hasoru mudansa foun.
Maske user ne’e hanesan fahe ona versi prototyping ida-idak nian.
c.
Modelu Spiral / Model Boehm
Modelu
ne’e iha adaptasaun rua (2) mak hanesan modelu software ne’ebe mak iha
modelu prototyping no modelu waterfall ne’ebe la’o ho sistematika nian.
Modelu ne’e rekonhese ona ho lia fuan temi dehan Spiral Boehm. Mudansa ne’ebe mak iha modelu. Modelu ne’e mos
iha ona mos modelu hirak ne’ebe mak publikasi ona no nia rezultadu ne’ebe mak
halo ou produk ona, privadu aytu fo responsabilidade ho idetidade-identidade
ne’ebe mak durante ne’e la’o processu servisu projetu nian.